شرکت پتروشیمی کیان یکی از شرکت های بزرگ و مگا پروژه ای ملی است که با گذشت بیش از ۱۲ سال همچنان در هاله ای از ابهام به سر می برد.
شرکت پتروشیمی کیان یکی از شرکت های بزرگ و مگا پروژه ای ملی است که میتوانست پرچم صنعت پتروشیمی ایران را در خاور میانه و قاره آسیا بیش از پیش بالا ببرد. این پروژه که از سال ۱۳۹۱  شروع شده، با گذشت بیش از ۱۲ سال همچنان در هاله ای از ابهام به سر می برد. 
فرآیند مهندسی فاز یک پتروشیمی کیان با خرید لایسنس و فعالیت های مهندسی در سال ۱۳۹۶ توسط شرکت لینده آلمان آغاز شد، که متاسفانه به دلیل تحریم هایی که برای کشور به وجود آمد، این شرکت آلمانی با خاتمه ی پیمان، از قرارداد خارج شد.
پس از خروج شرکت لینده از قرارداد، مدیران وقت شرکت، با رویکرد استفاده از ظرفیت شرکت های داخلی، شرکت OlEC را به عنوان پیمانکار epc طرح انتخاب کرده و در سال 1397 قراردادی فی ما بین شرکت پتروشیمی کیان و شرکت OlEC منعقد شد.
با توجه به اینکه اعتبار لازم در طرح توجیهی این مگاپروژه، بالغ بر 3.5 میلیارد یورو پیشبینی شده بود، سهامداران برای تامین سرمایه مورد نیاز این پروژه ی عظیم، عملا می‌بایست مانند سایر پتروشیمی ها از ظرفیت سرمایه گذاری و فاینانسور استفاده می کردند، بنابراین از سال 1397 از سمت مدیران وقت شرکت، تلاش های زیادی برای جذب سرمایه گذار بعمل آمد. 
اما فارغ از جذب سرمایه گذار و با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری، شعار حمایت از تولید داخلی و دانش داخلی در دستور کار شرکت پتروشیمی کیان قرار گرفت و با تلاش هایی که شرکت OIEC در بخش مهندسی طرح انجام داد، در نهایت پیشرفت قابل توجه ای در این بخش انجام شد. 
از سال 1397 تا سال 1401 علی رغم اینکه همه تلاش ها در جذب سرمایه گذار ناکام ماند و تنها با آورده ی سهامداران و منابع مالی که از سوی آنها به پروژه تزریق شد، پیشرفت هایی متناسب با منابع مالی دریافتی، حاصل گردید. 
بر اساس اخبار واصله، با تلاش سهامداران هلدینگ نفت و گاز پارسیان و هلدینگ پتروفرهنگ، این پروژه در اولویت دوم خط اعتباری چین قرار گرفته و سهامداران در حال مذاکره با فایناسورهای خارجی هستند.
 مهمترین مسئله ای که پتروشیمی کیان در حال حاضر با آن مواجه شده، فرایند نهایی شدن موضوع فاینانسور از جهت تضامین مورد نیاز است که باید از طرف دو سهامدار، یعنی هلدینگ پترو فرهنگ و هلدینگ نفت و گاز پارسیان ارائه شود.  اما سوال اینجاست که آیا هلدینگ های سهامدار تدابیر لازم را برای تامین تضامین مورد نیاز به منظور عقد قرارداد با سرمایه گذار  اندیشیده اند یا خیر؟
در شرایط کنونی، با توجه به مشکلات مالی و عدم عقد قرارداد با سرمایه گذار خارجی، پروژه پیشرفت قابل توجهی نداشته اما پیش بینی می‌شود اگر تضامین مورد نیاز به موقع تامین شده و فاینانسورها انتخاب شوند، شاهد فعال شدن طرح بوده و لااقل بتوان، بخش یک فاز اول مگاپروژه  کیان را در سال ۱۴۰۷ به بهره برداری رساند و به خط تولید کشور کمک کرد.
 باید یادآور شد که در حال حاضر پروژه کمتر از ۱۸٪ پیشرفت داشته که این پیشرفت بیشتر شامل ساختمان و سازه هایی است که قطعا تا زمان بهره برداری، بخش زیادی از عمر مفید خود را از دست خواهند داد. کمااینکه در ابتدای آغاز پروژه، نرخ بازده داخلی یا اصطلاحاً IRR طرح الفین ۲۷ درصد بوده که در حال حاضر به ۲۰ درصد کاهش پیدا کرده است و این زنگ خطری است که اگر موضوع جذب سرمایه گذار غیرممکن یا دشوار است، هلدینگ های پتروفرهنگ و نفت و گاز پارسیان با اختصاص منابع مالی مورد نیاز، نسبت به فعال سازی این مگا پروژه اقدام نمایند. 
بهتر است بی پرده بگوییم اگر امروز منابع مالی طرح تامین گردد، ۶ سال دیگر بخش کوچکی از این مگاپروژه به بهره برداری میرسد و زمان حداقل ۱۶ ساله برای این پروژه، زیانی است که به سهامداران خرد هلدینگ نفت و گاز پارسیان و هلدینگ پتروفرهنگ وارد میشود و جا دارد به این هلدینگ ها بگوییم که اگر توان لازم یا برنامه ای برای به حرکت درآوردن این مگا پروژه ندارند، از شرکت پتروشیمی کیان خارج شده تا ظرفیت برای حضور سهامداران توانمند باز شود.
اعتبار طرح بر اساس ارزیابی اولیه 3.2 میلیارد یورو بوده که بایستی با توجه به بحران های اخیر و تورم جهانی تقریبا به ۴ میلیارد یورو افزایش یابد.
با توجه به فراملی بودن مگاپروژه کیان، و‌ تاکیدات هر ساله ی رهبر معظم انقلاب در خصوص اهمیت رشد تولید، از دولت انتظار میرود در جذب سرمایه گذار به یاری مگاپروژه کیان آمده، چرا که با این روند و این شیوه سرمایه گزاری، پتروشیمی کیان هرگز روبان افتتاح را به چهره نخواهد دید. 
حالا باید دید که دولت رئیسی با پروژه ای که در دولت روحانی دوبار کلنگ‌زنی شده چه خواهد کرد؟!